Podczas wizyty ortodonta użył mało znanego Wam pojęcia lub specjalistycznej nazwy aparatu ortodontycznego. Wprawdzie wyjaśnił (a może wcale nie?), czym jest to cudo, ale i tak w drodze powrotnej z gabinetu lub zaraz po przyjściu do domu otwieracie przeglądarkę internetową i zaczynacie czytać… Brzmi bardzo znajomo, prawda 😉? W końcu zawsze dobrze jest poznać dwie strony medalu i zapoznać się nie tylko z teorią przekazaną przez lekarza specjalistę, ale również z opisem praktycznych doświadczeń pacjentów 🙂.
Od jakiegoś czasu dość systematycznie pytacie nas o aparat typu Hyrax. Gwoli ścisłości: ani Michał, ani ja nie nosiliśmy tego typu aparatu. Nawiązaliśmy jednak kontakt z posiadaczką Hyraxa – Martą, która chętnie podzieliła się swoimi wrażeniami z przebiegu leczenia z wykorzystaniem tego rodzaju aparatu. Co nieco dodaliśmy też od siebie, wspierając się fachową literaturą.
A więc – dziś pytanie, dziś odpowiedź ?. Zapraszamy do lektury!
1. Co to jest aparat typu Hyrax?
Aparat Hyrax zaliczany jest do aparatów stałych grubołukowych, stosowanych do poszerzania szczęki górnej lub dolnej. Składa się on ze śruby, pierścieni oraz metalowego przęsła. Może on również posiadać haczyki do zaczepienia maski twarzowej.
2. Czy aparat Hyrax nosi się przed założeniem standardowego aparatu stałego, czy równocześnie?
Aparat Hyrax może poprzedzać założenie innego aparatu stałego. Po uzyskaniu pożądanego efektu poszerzenia szczęki lub żuchwy, w celu jego podtrzymania lub dalszej korekty zgryzu/ustawienia zębów stosuje się na ogół kolejny aparat grubołukowy lub płytkę retencyjną.
3. Jak wygląda zakładanie aparatu Hyrax?
Przyklejanie aparatu przebiegło szybko i bez bólu. Najpierw ortodonta przymierzył aparat do zębów, mogłam przez chwilę z zamkniętą buzią poczuć jakie to uczucie mieć hyrax.
Później moje zęby zostały przygotowane do założenia aparatu – w tym celu miałam wykonane drobne wiercenie oraz nałożony został kwaśny płyn, celem wytrawienia zębów (prawododobnie był to kwas fosforowy). Następnie nałożony został cement. Finalnie aparat został przymocowany i przyciśnięty mocno do górnych zębów. Wszystko to trwało około pół godziny.
4. Czy noszenie aparatu Hyrax boli?
Hyrax jest aparatem, który trzeba regularnie rozkręcać według zaleceń ortodonty, aby uzyskać odpowiednio szeroką szczękę. Do tego celu dostajemy specjalny kluczyk, pasujący do otworów w aparacie. Takie rozkręcanie, nie ukrywam, jest bolesne (przynajmniej dla mnie), ale najczęściej ból mija po kilku, kilkunastu minutach. Później buzia się powoli przyzwyczaja. Śrubę rozkręcamy do czasu uzyskania szerokiego zgryzu, potem ortodonta ją blokuje i nic z aparatem nie robimy – czekamy aż na podniebieniu wytworzy się nowa tkanka kostna.
Oprócz tego aparat ma specjalne haczyki dające możliwość przymocowania maski twarzowej (tzw. headgera) w górnej części aparatu. Mogą one zahaczać o policzki i je ranić. Możemy temu zapobiec, nakładając wosk na końcówki haczyków już od pierwszych dni noszenia aparatu.
5. Jakie to uczucie mieć aparat Hyrax w jamie ustnej?
Na początku jest dziwnie. Mając aparat typu Hyrax należy liczyć się z tym, że dostęp do podniebienia jest utrudniony, a praktycznie – zablokowany. Na podniebieniu bowiem znajduje się śruba do rozkręcania aparatu.
W związku z tym może wystąpić problem z przełykaniem i mową – trzeba się tego nauczyć i przyzwyczaić do nowej sytuacji. Mówienie powraca wyraźnie szybciej, gdy mówimy dużo i głośno. Polecam również śpiewanie 🙃.
Dodatkowo nosząc Hyrax, na zębach mamy druciki, które są osłonięte przez plastik. Taka osłona ma przez pewien czas nieprzyjemny smak, ale zwykle mija to po pierwszym umyciu zębów od założenia aparatu.
6. Czy aparat Hyrax utrudnia jedzenie?
Oczywiście, może utrudniać. Po pierwsze mogą wystąpić przejściowe problemy z przełykaniem pokarmu. Po drugie – resztki resztki jedzenia mogą wchodzić pomiędzy aparat a podniebienie lub w śrubę. Również górne zęby są osłonięte aparatem, dlatego gorzej przeżuwa się nimi pokarm. Najlepiej więc wybierać jedzenie miękkie, które nie wymaga dłuższego przeżuwania i nie pozostawia resztek jedzenia w częściach aparatu. Z własnego doświadczenia polecam unikać np. mięsa, czipsów, gumy do żucia i owoców z drobnymi pestkami (pestki mogą dostać się do śruby, co jest dość trudne do usunięcia).
7. Jak dbać aparat Hyrax?
Prawdopodobnie dostaniecie wiele cennych wskazówek na ten temat od ortodonty. Ja po każdym posiłku biorę w dłoń szczoteczkę (w moim przypadku elektryczną), pastę ortodontyczną i szoruję ustalone 2 minuty wszystkie zęby dolne i górne oraz zakamarki aparatu. Następnie szczoteczką jednopęczkową (do nabycia w gabinetach lub internetowych sklepach stomatologicznych), okrężnymi ruchami myję miejsca trudne do umycia przez zwykłą szczoteczkę i płuczę zęby płynem.
8. Na jakie awarie i problemy z aparatem Hyrax musimy być przygotowani?
Ten aparat ortodontyczny, jak każdy inny, nie jest wieczny i na drodze do prostych zębów możemy napotkać przeszkody. Najpoważniejszą z nich jest częściowe odklejenie się aparatu, mimo tego, iż cement stomatologiczny jest bardzo wytrzymały. Drugą, mniej poważną przeszkodą jest trudność z rozkręceniem aparatu. Oba przypadki wymagają natychmiastowej wizyty u ortodonty.
Jeszcze inną awarią może być zablokowanie dostępu do otworu śruby przez ślinę i/lub resztki jedzenia. Ten problem jednak na ogół możemy rozwiązać samodzielnie przez delikatne oczyszczenie aparatu wykałaczką. Podkreślam – delikatne, nie na siłę. Jeżeli próba ta nie przyniesie efektu, również trzeba udać się do gabinetu.
9. Jak długo trzeba nosić Hyrax?
Wszystko ustala ortodonta. Czas leczenia zależy od wielkości wady i współpracy (w tym zdyscyplinowania) pacjenta. Z tego co słyszałam, najczęściej czas noszenia Hyraxu wynosi około pół roku.
Marto, serdecznie dziękujemy Ci za podzielenie się swoimi doświadczeniami na temat tego typu aparatu. Mamy nadzieję, że ten zestaw pytań i odpowiedzi naświetlił Wam nieco sprawę, czym jest aparat Hyrax 🙂. Jeśli mieliście do czynienia z tego typu aparatem, może macie coś do dodania? Podzielcie się tym z nami w komentarzu pod artykułem!
Hej hej, mamy prośbę ? Jeśli znajomi planują powalczyć o swój piękny uśmiech, podajcie im nasz adres ??! Nie zaszkodzi również dołączyć do nas na Instagram 🏖 oraz Facebook 👍, dziękujemy i pozdrawiamy!